Podczas aukcji „Sztuka Fantastyczna. Surrealizm i Realizm Magiczny”, która odbyła się 7 października w DESA Unicum, anonimowy nabywca zakupił obraz bez tytułu (na potrzeby aukcji zatytułowany „Postać”) za 1,92 mln zł. To historyczny rekord za pracę Zdzisława Beksińskiego.
Sztuka Beksińskiego od dawna cieszy się ogromnym powodzeniem wśród kolekcjonerów, a w ostatnich miesiącach na jego twórczość nastąpił prawdziwy boom na rynku sztuki. W listopadzie 2020 r. za obraz artysty zapłacono 737 tys. zł na aukcji w Sopockim Domu Aukcyjnym. W marcu 2021 kolejny obraz został sprzedany za niemal milion złotych (988 635 zł razem z opłatą aukcyjną). Tym razem jednak skok jest spektakularny: cena osiągnięta przekroczyła estymację o ponad milion złotych – zwycięza licytacji musi zapłacić 1,92 mln zł (cena wylicytowana 1,6 mln + opłaty aukcyjne).
To nie pierwszy raz kiedy ten obraz pojawia się w DESA Unicum – w 2012 r. został sprzedany za 72 tys. zł. W ciągu niecałych 10 lat jego cena wzrosła niemal 27-krotnie. Sprzedający wybrał nie tylko doskonały moment na wystawienie pracy na aukcję – boom na rynku sztuki, ze szczególnym uwzględnieniem twórczości Beksińskiego – ale też dodał mu wartości, wystawiając go na niedawnej wystawie Beksińskiego w Praskim Centrum KONESER. Publiczna prezentacja dzieła na dobrze rozpropagowanej wystawie, cięszącej się dużym sukcesem, włączenie go do katalogu, zawsze zwiększają prestiż dzieła w oczach potencjalnych nabywców. DESA w opisie podkreśliła również, że praca „pochodzi z jednego z kluczowych okresów w twórczości Zdzisława Beksińskiego. Okres fantastyczny zapisał się już w Historii Sztuki, jako najbardziej znany w twórczości artysty” (strona internetowa DESA Unicum), podpierając się przy tym cytatem z monografii autorstwa Wiesława Banacha. I choć niewątpliwie jest to prawda – aczkolwiek pisanie o Historii Sztuki, zwłaszcza w kontekście artysty, na którego większość historyków sztuki spogląda „nieufnie” jest pewnym przerostem formy nad treścią – akurat ten obraz trudno zaliczyć do najbardziej udanych dzieł Beksińskiego z okresu fantastycznego, czy jakiegokolwiek innego.
Dzieło Beksińskiego było hitem aukcji, choć nie jedynym, które sprzedało się doskonale. Jak podała DESA Unicum, całkowity obrót wyniósł 3,7 mln złotych, była to więc najlepsza aukcja sztuki fantastycznej w historii polskiego rynku sztuki.
Zdjęcie: Zdzisław Beksiński, Bez tytułu (Postać), 1978. Źródło: DESA Unicum.